Een wel heel fijn en gekend Europees vogeltje luistert naar de prachtige naam van winterkoning [familie Troglodytidae]. Maar winterkoningen komen heus niet alleen in Europa voor. Ook in andere werelddelen hebben ze hun bestaansrecht. In Costa Rica is het niet zo moeilijk om bijvoorbeeld de prachtig gekleurde en getekende roodrugwinterkoning [Campylorhynchus rufinucha] te observeren en te fotograferen.
Eigenheden. Is het winterkoninkje dat we hier kennen een klein bruin gestreept vogeltje dat, ware er niet zijn fameuze zang, amper zou opvallen dan moet er van de roodrugwinterkoning gesteld worden dat het om een zeer opvallende, scherp getekende en ook keurig gekleurde, zelfs contrastrijke vogel gaat. De foto’s zijn geslaagd, enkele kleine verwijzingen naar enkele opvallende eigenheden kunnen volstaan. Zo is er de onmiskenbare witgekleurde wenkbrauwstreep met daarboven de bruinzwarte schedelkleur, met daaronder een zwarte teugelstreep met daaronder de witte kin, keel en borst. Wat een contrast! En dat woord, contrast, is ook van toepassing voor de prachtige diepbruin getinte rug, vleugels en staart met daarover de karakteristieke streeptekeningen die zo eigen zijn aan winterkoningen. Man en pop zijn gelijk in verschijningsvorm en ook even groot (18 centimeter).
Zang. Winterkoningen zijn sterk zingende vogels. Het lied bestaat uit een serie van rijke frasen die luidkeels met open snavel en vibrerende keelveertjes naar voor worden gebracht. En bijzonder: man en pop zingen en doen dit vaak, zeker tijdens de kweektijd, in duet. De zang bepaalt hier dus geenszins het geslacht.
Biotoop. De roodrugwinterkoning is een vogel die zich graag ophoudt in droge en halfdroge gebieden met verspreidstaande bomen. Ook houdt hij ervan te vertoeven rond huizen. Toeristen die Costa Rica bezoeken zullen doorgaans geen moeite moeten doen om deze vogel voor de lens te krijgen. Zelf heb ik meegemaakt dat een koppel zonder enige vrees gewoon door een openstaand raam een restaurant in- en uitvloog zich hierbij tegoed doend aan vers gesneden fruit.
Voeding. Hierbij aansluitend toch meegeven dat deze vogel in hoofdzaak insecten eet maar ook bijvoorbeeld lang niet vies is van kleine gewervelden. Opvallend is verder dat er vaak wordt gefoerageerd in kleine groepjes van drie tot acht vogels. Althans dit heb ik meerdere keren kunnen vaststellen. Er wordt vooral gejaagd in de lage onderbegroeiing van struiken waarbij de sterke poten hun nut bewijzen.
Nest. Zoals we ook bij andere vogels hebben gesteld is er niet echt een specifieke broedperiode voor deze vogel aangewezen en kunnen nesten zowat het jaar door gevonden worden. Het Midden-Amerikaans klimaat leent zich daar nu eenmaal toe. Man en pop bouwen er samen aan en zelf heb ik gezien dat dit gewoon in boom of struik wordt gebouwd. Keurig is het nest niet, het is vrij groot en wordt gebouwd met droge grassen en ander natuurlijk materiaal. Het wordt amper of niet verdekt gebouwd en springt zo in het oog. Er bevindt zich een insluipgang aan die naar de nestkom leidt die een doorsnede heeft van zowat 4,5 centimeter. De nestkom is wel net en wordt afgewerkt met mossen en veren. Nesten worden ook onder daken teruggevonden.
Eieren. Een nest bevat van vier tot vijf eieren die een zachte witte kleur hebben en bezaaid zijn met weinige bruinachtige tot lila-achtige stippen.
Jongen. De broedtijd duurt vijftien dagen en wordt in hoofdzaak door de pop gedaan. De juveniele vogeltjes worden door beide ouders grootgebracht met insecten. Na een nesttijd van zestien tot achttien dagen wordt het nest verlaten. De jongen zijn matter gekleurd dan de ouders en uiteraard ook nog lang niet volgroeid.
Literatuur
- Animal Diversity Web.
- A Guide to the Birds of Mexico and Northern-Central America by Steve N. G.
- Howell, Sophie Webb.
- Birds of Costa Rica by Richard Garrigues and Robert Dean.
- Diverse plaatselijke gidsen, mondeling.