Kuifmees

Het woord ‘kuif’ in de benaming geeft onmiddellijk een hint naar het uiterlijke van deze vogel. De bovendelen kleuren vaalbruin en de onderkant isabelkleurig. Voor de precieze tekening rond de kop (zwarte bef, zwarte halsband) verwijzen we naar de foto. Veel kleur is er niet maar de kuif maakt dit goed. Die kleurt grijs met keurig zwartwitte dwarsstreepjes. En die kuif blijft het volledige jaar door één van de meest prominente karakteristieken van dit meesje. Man en pop zijn in hun uiterlijk voorkomen niet van elkaar te onderscheiden. De grootte is ongeveer 12 cm.

Kuif. Vogels met een kuif, er zijn er genoeg. Dat wordt toch beweerd maar wist u ook dat er in ons land slechts drie zangvogels met een kuif voorkomen. Naast de hier geciteerde kuifmees [Lophophanes cristatusis] is er ook nog de kuifleeuwerik [Galerida cristata] en de veldleeuwerik [Alauda arvensis]. Die kuif wordt vaak gebruikt door mannelijke vogels bij het baltsen, zeg maar bij de verleiding van een mogelijke partner. Dit is ook van toepassing bij de kuifmees. In het voorjaar maakt de man zich groot en richt de kuif op, hij toont er forser mee dan hij écht is en imponeert zodoende een wijfje om het met hem aan te leggen.

Voedsel. Het zal de lezer van niet ontgaan zijn dat mezen insectenetende vogels zijn. Ook de kuifmees leeft van kleine insecten, larven, spinnen, pissebedden enz. Tijdens herfst en winter worden ook boomzaden gegeten van onder andere els, berk en beuk. Jongen in het nest worden uitsluitend met levend voer grootgebracht. Om aan dit noodzakelijke voedsel te komen beschikt het vogeltje over een klein, scherp en zwartgekleurd bekje. De kuifmees speurt dan ieder spleetje of holte af naar wat eetbaars is. Dit tafereel kan ook tijdens de winter gezien worden. Zelfs met sneeuw beplakte bomen krijgen het bezoek van de kuifmees om, waar het nog kan, ieder mogelijk verborgen insect alsnog te verschalken.

 Holenbroeder. De kuifmees is net als pimpel- en koolmees een holenbroeder. Maar kool en pimpel kiezen hiervoor een bestaande natuurlijke holte of nestkast uit terwijl de kuifmees erop staat om met het snaveltje zélf een nestholte uit te hakken. Maar de kuifmees is geen specht en zij zoekt hiervoor de meest zachte bomen uit (lees, oud en vermolmd) die zich in de biotoop (naald- en berkenbos of gemengd) aandienen. De bouwactiviteiten beginnen begin april en het benuttigde nestmateriaal is zacht (mossen, korstmossen, veren, spinrag en dierlijke haren). Apart is dat het buidelvormig nest vrijwel uitsluitend door de pop wordt gebouwd, de hulp van de man is hierbij te verwaarlozen. De kuifmees wordt als standvogel gezien en komt in ons land het meest voor in de Kempen.

Eieren & jongen. De pop legt vijf tot zes vrij bleke eieren met roosachtige puntjes en vlekjes. Dit aantal is in vergelijk met het legsel van kool- en pimpelmees eerder klein te noemen. Nesten van vernoemde mezen kunnen tien en nog meer eieren bevatten. De broedtijd is dertien dagen, de jongen blijven een kleine drie weken in het nest. Ze worden door beide ouders grootgebracht en ook nagevoed. In de meeste gevallen is er slechts één kweekronde per jaar, twee wordt eerder als uitzonderlijk beschouwd.

Yuhina. Het houden van de kuifmees in avicultuur is niet meteen moeilijk. In zijn gedrag en voorkomen heeft deze vogel, vinden we toch, overeenkomsten met de kleinere yuhinasoorten. Vooral met de taiwanameestimalia [Yuhina brunneiceps] is een vergelijking, ook qua uiterlijk, niet misplaatst al zit de kuif daar voor veel tussen. De vergelijking met yuhina’s wordt gemaakt omdat de kuifmees op een haast identieke manier kan gevoed worden. Pellets en universeelvoer vormen de basis waar insecten aan toegevoegd moeten worden. Pinkie en buffaloworm (levend) zijn hierbij goede alternatieven maar ook kleine meelwormen worden graag opgenomen. En die meelwormen kunnen we zeer interessant maken door die te voeden met onder meer brood en Avian nutriboost, calcium en vitamine B-complex. Hierdoor worden voedzame meelwormen bekomen. De kweek in avicultuur is reeds door enkele liefhebbers gelukt.

 

One comment

Leave a Reply

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *