Een (f)luisterend oor. Tien vragen, tien antwoorden over … de swiftparkiet

5.1.2

De swiftparkiet [Lathamus discolor] wordt in avicultuur wereldwijd gehouden. In het herkomstland, Australië (Tasmanië hoort bij Australië) gaat het echter minder goed met hem. Het aantal vogels in de wildbaan wordt op 1000 tot hooguit 2500 paren geschat waardoor ook deze vogel op de fameuze lijst van de UICN is geraakt. Hij staat vermeld als ‘critically endangered’ of ‘ernstig bedreigd’.

  1. Wat is er speciaal aan de swiftparkiet?

Buiten het feit dat het met deze parkiet echt niet goed gaat in de wildbaan is er ook de realiteit dat deze vogel alleen in Tasmanië broedt maar daar lang niet het volledige jaar door blijft. Na het kweekseizoen trekt hij er weg en vliegt via de Bass straat, dit is een zeestraat die Tasmanië van het vasteland van Australië scheidt, naar het zuidoosten van Australië. Naar Europese normen wordt in dat geval gesproken over een trekvogel. Maar er is nog meer om hem speciaal te maken. Zo is de tong van deze parkiet voorzien van kleine ‘penseeltjes’ die hem helpen bij het vergaren van pollen en nectar, net als lories die ook bezitten. Maar toch, bij de swiftparkiet zijn die penseeltjes lang niet zo ontwikkeld als bij vernoemde lories.

  1. Een trekvogel?

Misschien niet onmiddellijk in de strikte betekenis zoals Europeanen dit definiëren maar de afstand tussen het vasteland van Australië en Tasmanië is toch 240 kilometer die moet overbrugd worden. Naar alle waarschijnlijkheid is er geen enkele andere parkiet op deze wereld waarvan hetzelfde kan gezegd worden. De vleugels van de swift zijn scherp wat van hem een goede en snelvliegende vogel maakt, misschien wel de snelste van alle Australische parkieten.

  1. Lijkt de pop op de man?

Bijgevoegde foto geeft een fantastisch beeld van de swift. Aanvullend willen we onderlijnen dat het om een vrij kleine vogel gaat, slechts 25 centimeter, en dat man en pop gelijk zijn in hun uiterlijke verschijningsvorm. Niettemin, en dat is op foto niet te zien, heeft een pop een witte vleugelstreep aan de onderkant van de slagpennen waardoor het samenstellen van een paar niet onoverkomelijk kan genoemd worden.

 4. Wat is de reden van de achteruitgang?

Als steeds bij de teloorgang van een vogel zijn er niet één maar meerdere redenen. Laten we er vier aanhalen. Een: het overmatige rooien van de blauwe gomboom [Eucalyptus globulus] is er een van. De bloemen van die boom zijn immers een belangrijke voedselbron voor de swiftparkiet. Twee: de op Tasmanië ingevoerde suikereekhoorn [Petaurus breviceps]. Dit beestje is een nachtactieve eekhoorn die in de nestholte de broedende vogel verrast en doodt. Naar verluidt krijgt liefst 50% van alle nesten bezoek van die eekhoorn met alle gevolgen van dien. Drie: de strijd om de broedholte. Voeger had de swiftparkiet keuze genoeg maar op vandaag moet hij het steeds vaker afleggen tegen de ook al geïntroduceerde spreeuw [Sturnus vulgaris]. Vier: in de strijd om het voedsel moet de swift in veel gevallen het onderspit delven tegen, u raadt het al, de ingevoerde aardhommel [Bombus terrestris].

  1. Wat is de natuurlijke biotoop van deze vogel?

Als de zeldzame swiftparkiet al opgemerkt wordt geschiedt dit tijdens het kweekseizoen daar waar de blauwe gomboom groeit maar ook wordt hij soms gezien in parken en tuinen. Ook in houtlanden komt hij voor en hetzelfde moet gezegd voor landbouwgebieden. Wie de vogel te zien krijgt stelt vast dat het om een bijzonder actieve soort gaat die niet alleen dankzij zijn schoonheid opvalt maar ook door zijn beweeglijkheid en uitgebracht geluid.

  1. Eet de swift in de natuur uitsluitend nectar en pollen?

Neen, absoluut niet. Vooral buiten de kweektijd worden er ook zaden opgenomen maar ook insecten. Geven we nog mee dat pollen bijzonder proteïnerijk zijn.

  1. Heeft de vogel een alternatieve naam?

In het Nederlands wordt de swiftparkiet ook ‘zwaluwparkiet’ genoemd verwijzend naar zijn scherpe vleugels maar ook naar het feit dat zwaluwen trekvogels zijn. ‘Lathamparkiet’ wordt soms ook gezegd maar dat is een afgeleide van het Frans waar deze vogel ‘perruche de Latham’ wordt genoemd ter nagedachtenis aan John Latham een ornitholoog die leefde van 1740 tot 1837.

  1. Hoe verloopt de natuurlijke voortplanting?

Er wordt van uitgegaan dat de swift broedrijp wordt tussen de twaalfde en de twintigste levensmaand. Er wordt gekozen voor een nestholte (zie ook hiervoor) waar de pop met een tussentijd van achtenveertig uur van vier tot zes eieren zal in leggen. De broedtijd is negentien tot twintig dagen. Een pasgeboren jong bezit een witte dons die later naar grijs verkleurt. De jongen verlaten bij het beëindigen van de vijfde levensweek het nest. Hun verenkleed is dan doffer dan dat van de ouders.

  1. Wordt de swiftparkiet in avicultuur gehouden?

De swiftparkiet wordt door volièrehouders geliefd om meerdere redenen. Ontegensprekelijk is er de visuele schoonheid, de gemakkelijke huisvesting en het gegeven dat de voeding, hoewel het geen specifieke zaadeter is, vrij eenvoudig is. Daar komt bij dat in avicultuur makkelijk kweekresultaten kunnen geboekt worden en het lang geen luidruchtige vogel is. Ook zijn er reeds enkele mutaties opgetreden.

  1. Hoe wordt de swift in avicultuur verzorgd?

De zadenmengeling moet bestaan uit kleine niet-oliehoudende zaden. In de natuurlijke habitat betreft de swift een heel beweeglijke vogel maar in volières wordt die beweeglijkheid hoe dan ook beperkt. Oliehoudende zaden zorgen te snel voor te vette vogels. Een alternatief voor nectar kan bestaan uit een commercieel middel waar water moet aan toegevoegd worden. Verder kunnen gekiemde zaden en eivoer aangeboden worden. Hetzelfde kunnen we stellen voor groenvoer.

Literatuur:

Meerdere jaargangen van ‘De Vogelwereld’.

Meerdere jaargangen van ‘Gefiederte Welt’

 
Digiprove sealThis content has been Digiproved © 2022 Danny Roels

Leave a Reply

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *